Budowa farmy fotowoltaicznej – najważniejsze aspekty.
Stworzenie własnej farmy fotowoltaicznej wymaga wypełnienia szeregu formalności. Oto najważniejsze kroki czekające na inwestora w drodze do budowy słonecznej farmy.
- Uzyskanie zezwoleń i koncesji na budowę. Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii zawiera zapis o tym, kto i na jakich zasadach może zostać właścicielem farmy fotowoltaicznej. Należy uzyskać pozwolenie budowlane i koncesję na wytwarzanie energii z Urzędu Regulacji Energetyki. Należy również przeprowadzić ocenę oddziaływania na środowisko, gdy powierzchnia zabudowy przekracza 0,5 ha dla obszarów chronionych lub 1 ha na pozostałych terenach.
- Wybór najlepszej lokalizacji i terenu pod budowę farmy PV. Jest to etap mający ogromne znaczenie, gdyż od wyboru terenu będzie zależeć rentowność inwestycji. Nie każdy teren nadaje się pod budowę farmy fotowoltaicznej, dlatego powinno się przeprowadzić rzetelny audyt potencjalnej lokalizacji, aby zbadać stan prawny i uwarunkowania terenu. Dokonuje się także analizy Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego jeśli jest. Należy ponadto zbadać warunki przyłączenia do sieci. Jeśli wybrana przez inwestora działka nie posiada Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, konieczne jest złożenie wniosku w urzędzie gminy o uzyskanie warunków zabudowy. Odpowiedni teren pod farmę fotowoltaiczną powinien:
- posiadać wystarczająco dużą powierzchnię – 2 ha lub większą.
- cechować się płaską powierzchnią.
- mieć zapewniony nieskomplikowany dojazd na działkę.
- dobre warunki nasłonecznienia. Wybrany obszar nie może być zacieniony i sąsiadować w momencie budowy i w przyszłości z wysokimi obiektami czy drzewami.
- mieć IV albo niższą klasę gruntu.
- mieć zapewniony wystarczająco bliski dostęp do sieci energetycznej.
- Opracowanie dokładnego, realistycznego kosztorysu i kalkulacje efektywności inwestycji. Projekt inwestycyjny musi zawierać analizę szacowanej produkcji energii elektrycznej uwzględniając jej podział na średnią, miesięczną i roczną produkcję energii danej farmy fotowoltaicznej wraz z kalkulacją efektywności całego system.
- Zapoznanie się z możliwością dofinansowania inwestycji poprzez środki unijne na OZE. Budowa farmy fotowoltaicznej to niezwykle kosztowna inwestycja liczona w milionach złotych. Warto zatem sprawdzić jaką pomoc można uzyskać dzięki środkom unijnym i czy władze rejonu, w którym ma powstać farma nie udzielają wsparcia finansowego w ramach programów OZE. Dofinansowanie do farm fotowoltaicznych można uzyskać z różnych źródeł. Odnawialne Źródła Energii stanowią jeden z priorytetów polityki krajowej oraz międzynarodowej. Unia Europejska przewiduje przeznaczenie minimum 30% środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w latach 2021-2027 na wspieranie budowy czystych źródeł energii oraz ich rozwój. Pomoc finansowa ma być realizowana w ramach programu „Bardziej przyjazna dla środowiska bez emisyjna Europa – a Greener, carbon free Europe”. Prócz otrzymania środków z Regionalnych Programów Operacyjnych, można uzyskać wsparcie także z budżetów samorządowych i krajowych. Inwestor może zatem liczyć na różne formy wsparcia: dotację, pożyczkę, gwarancji bankową. Finansowanie zaspokaja potrzeby najczęściej na następujące wydatki:
- zakup gruntu pod budowę farmy PV.
- sporządzanie projektów.
- zakup podzespołów.
- montaż.
- Stworzenie projektu technicznego i wybór najlepszej technologii. Należy zaprojektować farmę fotowoltaiczną, wykonać opis inwestycji, sporządzić wizualizacje farmy PV, stworzyć dokładny plan zagospodarowaniem terenu z układem i specyfikacją urządzeń (panele, konstrukcje wsporcze, falowniki itp), określić trasę przewodów, schematów elektrycznych, dobór stacji transformatorowej, systemy bezpieczeństwa, ogrodzenie farmy.
- Wybór wykonawcy instalacji fotowoltaicznej.
- Uzyskanie przyłącza u Operatora Sieci Dystrybucyjnej.
- Podpisanie umowę sprzedaży czystej energii z odbiorcą końcowym lub dostawcą.
- Budowa farmy fotowoltaicznej. Prace wykonawcze można podzielić na kilka etapów:
- Przygotowawczy. W tym etapie wykonuje się prace przygotowujące teren do bezpiecznego przeprowadzania przedsięwzięcia. W ramach tego etapu wyrównuje się m. in. powierzchnię działki i zabezpiecza ją za pomocą ogrodzenia lub w inny sposób , np. organizuje się monitoring. wcześniej elementy instalacji: systemy montażowe, ewentualne trafostacje (stacje transformatorowe), okablowanie, inwertery, zabezpieczenia oraz panele fotowoltaiczne.
- Montaż instalacji. Jest to etap w którym wykonuje się prace instalacyjne zamówionych wcześniej elementów instalacji według zaplanowanego wcześniej systemu montażowego.
- Podłączenia i pomiary. Do OSD zgłasza się zakończenie prac montażowych i gotowości do podpięcia się do sieci, co skutkuje podpisaniem umowy o przyłączenie. Następnie przeprowadzony zostaje odbiór końcowy. a po nim rozpoczyna się tzw. rozruch technologiczny farmy fotowoltaicznej, która zaczyna produkować energię i wysyłać ją do sieci.
Koszt budowy farm fotowoltaicznych.
Przeciętny koszt budowy farm fotowoltaicznych opracowany został przez Instytut Energii Odnawialnej i według opublikowanego w 2021 roku raportu średni koszt w danym okresie wynosi:
- dla małych instalacji 50-500 kWp – 3,51 mln zł / Mwp.
- dla mniejszych niż 1 MWp – 2,63 mln zł / Mwp.
- dla większych niż 1 MWp – 2,05 mln zł / MWp.
Budowa farmy fotowoltaicznej jest procesem nie tylko kosztownym, ale i czasochłonnym. Całe przedsięwzięcie trwa zazwyczaj ok. 18 – 30 miesięcy, wliczając w ten czas także zdobywanie koniecznych zezwoleń i koncesji.
Zyski z farm fotowoltaicznych.
Inwestycja w farmy fotowoltaicznej ma charakter długofalowy. Koszty instalacji fotowoltaicznej wraz z jej montażem są wysokie, na zwrot inwestycji trzeba czekać kilka lat. Należy pamiętać, że na opłacalność przedsięwzięcia ma wpływ naprawdę wiele czynników. Wybór odpowiedniej lokalizacji farmy i wydajność paneli fotowoltaicznych to tylko niektóre z nich. Należy dokonać dokładnej analizy finansowej na etapie przygotowania się do inwestycji w instalację fotowoltaiczną. Kalkulacja przychodów pozwoli oszacowania opłacalności inwestycji oraz czas jej zwrotu.
Z biznesowego punktu widzenia funkcjonowanie farm fotowoltaicznych stanowi działalność przynoszącą zyski dla właściciela. Uzyskana z paneli PV energia dociera w całości dodanej sieci energetycznej, następnie kierowana jest do odbiorców tej energii.